سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و به تبع آن ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری استانها به عنوان یکی از ارگانهای تابعه وزارت جهاد کشاورزی ، دستگاه هایی هستند که برنامه ریزی در عرصه های منابع طبیعی را با تعیین پنج وظیفه اساسی یعنی حفظ ، احیاء ، اصلاح ، توسعه و بهره برداری منطبق با اصول و موازین علمی و فنی را بر عهده دارند .در بین پنج وظیفه محوله به سازمان متبوعه ، حفاظت از عرصه های منابع طبیعی اولین و مهمترین رکن بوده ، که سایر وظایف بر اساس محوریت آن برنامه ریزی و به اجرا در می آید .ضمناً در راستای حفاظت از جنگل ها،مراتع و عرصه های طبیعی حوضه های آبخیزاستانها ،عدم کاهش ، سطح مبنا بوده و توسعه و کیفیت بخشیدن به آن از اصولی است که حرکت ها و برنامه ریزیها باید بر این مبانی و اصول استوار باشند .اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان نیز جهت دست یابی به اهداف عالیه نظام مقدس جمهوری اسلامی در مسیر صیانت و پاسداشت از انفال الهی با انجام قریب به 44 مورد وظیفه مشخص تلاش دارد در راستای 5 سیاست اصلی و اساسی سازمان جنگلها ، مراتع و آبخیزداری کشور که قبلا ذکر شده ، در ایفایی نقش حساس و مسئولیت خطیر خود گامهای مثبت و سازنده ای را بردارد تا ایرانی همیشه آباد و سرسبز را شاهد باشیم.
 
برخی از وظایف ادارات کل منابع طبیعی وآبخیزداری به شرح زیر است :
1 ـ حفاظت مستمر همه جانبه ازحدود و ثغوز منابع ملی وطبيعی ، جنگلها ومراتع حفاظتی و ذخاير جنگلی با استفاده از کلیه توانمندی های سازمانی
2 ـ انجام مطالعات و شناسائی و شناخت ظرفيتهای منطقه ای و تهيه طرحهای جنگلکاری ، احياء و توليد نهال
3 ـ انجام مطالعات و شناسائی مناطق جنگلی برای اعمال مدیریت بر منابع جنگلی
4 ـ بررسی و مطالعه و تهیه آمار منابع جنگلی و تجزیه و تحلیل آن برای دستیابی به بهترین روش فن جنگلداری
5 ـ بررسی و مطالعه و تهیه طرحهای مدیریت منابع طبیعی جنگلی اعم از طرحهای جنگلداری
6 ـ پرورش جنگل و تنظیم برنامه های مربوطه و ساماندهی خروج دام از عرصه های جنگلی
7 ـ توليد وجمع آوری بذر وتعيين مناطق و ذخائر جنگلی و امور مراقبتی  و نگهداری از مناطق مذکور
8 ـ  برآورد پتانسيل وظرفيت توليد مراتع وتعداد دام موجود درمراتع و مميزی و تنسيق و تعيين ظرفيت مجاز استفاده از مراتع
9 ـتهيه طرح های مرتعداری براساس دستورالعمل های ابلاغی
10 ـ پيگيری درجهت تشکل دامداران و بهره برداران و مجريان طرحهای مرتعداری و همکاری جهت استفاده ازتسهيلات بانکی برای آنان
11 ـ تشکيل کميته و شبکه های موظف و مردمی جهت اطلاع رسانی اطفاء حريق وآتش سوزی در منابع ملی و طبيعی
12 ـ تهيه و توزيع وسائل و لوازم مخابراتی و بی سيم و اطلاع رسانی جهت جلوگيری ازهرنوع تخلف و اطفاء حريق وآموزش به مأمورين وعوامل حفاظتی
13 ـ ايجاد هماهنگی بمنظور جلب نيروهای انتظامی وقضائی جهت همکاری درامور حفاظت از منابع ملی و طبيعی و جلب همکاری ساير مقامات دولتی و مردمی
14 ـ بررسی و اظهار نظر نسبت به چگونگی اجرای مقررات قانونی جنگلها و مراتع مربوط به وظايف واحد های منابع طبيعی وارائه طريق قانونی
15 ـ تهیه لوایح دعاوی و حضور در محاکم و مراجع قضائی بمنظور حل و فصل دعاوی مطروحه با وظایف واحدهای منابع طبیعی در محاکم و مراجع مختلف
16 ـ احداث بنا و ساختمان و سازه های موردنیاز و جاده در عرصه های منابع ملی و طبیعی و تهیه نقشه های ممیزی و تفکیک انفال
17 ـ بررسی و مطالعه و تهیه طرحهای بهره برداری از منابع ملی و طبیعی براساس ضوابط و دستورالعملهای ابلاغی
18 ـ تنظیم قراردادها و برنامه های بهره برداری مطابق طرحهای مصوب و دستورالعلمهای اجرائی و اخذ مطالبات و درآمدهای مربوطه و اعلام آن به مراجع ذیربط
19 ـ ايجاد و تجهيز تفرجگاهها و پارکهای جنگلی و طبيعی و دست کاشت
20 ـ مطالعه و بررسی مناطق بیابانی و کویری و شناخت کانونهای بحرانی بیابان زدائی
21 ـ تهیه و اجرای طرحهای بیابان زدائی و تثبیت شن
22 ـ تنظیم برگ تشخیص جهت انتشار در آگهی قانونی مربوط
23 ـ جمع آوری وتنظيم کليه آمار واطلاعات عملکردها واستنتاج آماری وتهيه گزارش وتحليل های آماری
24 ـ بررسی و مطالعه و برنامه ریزی در جهت کاهش هزینه ها و خسارتهای زیست محیطی و افزایش بهره وری