سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان، به نقل از خبرگزاری ایرنا، جنگل‌ها به عنوان مهم‌ترین مواهب طبیعی، برای محیط زیست و سلامت انسان‌ها اهمیت زیادی دارد و بالطبع همواره هرگونه دست اندازی بر این داشته خدادادی حساسیت افکار عمومی و جامعه را به دنبال داشته و خواهد داشت. از آنجا که درختان موجود در جنگل‌ها نبض زمین به شمار رفته و مایه حیات موجودات زنده هستند، بنابراین حفاظت از آنان وظیفه تک تک انسان‌ها است که نگرانی و مطالبه گری در این زمینه حق هر شهروندی خواهد بود.

همین نقش آفرینی اجتماعی و مسئولیت پذیری عمومی نیز در بسیاری از مناطق دنیا از جمله کشور ما منجر به جلوگیری جنگل ها یا به اصطلاح جنگل خواری شده است که در سطح کلان اجتماعی رفتاری سودمند به نفع محیط زیست خواهد بود.

'اینبار هم قطع درختان در منطقه‌ای از گیلان موجب نگرانی تعدادی از شهروندان دوستدار طبیعت و حافظ منابع طبیعی شده است. برخی از این شهروندان در تماس با خبرگزاری جمهوری اسلامی و با ارسال فیلم و تصاویری از قطع درختان در بخش‌هایی از جنگل‌های شفارود شهرستان رضوانشهر ابراز نگرانی کردند.

تصاویر ارسال شده که البته برخی از آنها شامل تصاویر ماهواره ای نقشه گوگل می‌باشد، در ظاهر نشان میدهد که بخشی از عرصه سبز و پوشش گیاهی منطقه مورد نظر برداشت شده است که در زیر تصاویر مورد نظر به نمایش گذاشته می‌شود.

همانطور که در نقشه گوگل دیده می‌شود این منطقه در همجواری دانشگاه فنی کاسپین، شهرک ولی عصر چوکا و در فاصله نزدیک کارخانه شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران یا همان "چوکا" قرار گرفته است که یکی از بزرگترین صنایع سلولزی کشور می‌باشد.

یکی از این شهروندان در فیلم ارسالی ادعا می کند: اینجا جنگل‌های شفارود شهرستان رضوانشهر در استان گیلان است، این قسمت از جنگل را که می‌بینید کاملاً خالی و توسط جنگلبانی شفارود قطع شده‌است.

وی با اشاره به قدمت بالای درختان قطع شده در جنگل شفارود بیان داشت: درختان را قطع می‌کنند و به قیمت بالا حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان "با توجه به وزن درخت" می‌فروشند و به جای آن یک نهال ۱۰ هزار تومانی کشت می‌کنند.

این شهروند در ادامه با بیان اینکه تاکنون ندیده‌ام که جنگلبانی برای کسب درآمد به جان جنگل‌ها بیفتد و درختان را قطع کند، افزود: این هم از جنگلبانی، به جای حفظ درخت، آنان را قطع می‌کند و می‌فروشد.

همانطور که گفته شد، باوجود اینکه دغدغه شهروندی درباره تخریب محیط‌زیست امری با ارزش و قابل تقدیر است، اما در تصاویر و فیلم های ارسالی برخی ابهامات وجود دارد که نیازمند بررسی است. 

نخستین مورد که بیش از هر چیزی در تصاویری که به دست خبرگزاری جمهوری اسلامی رسیده قابل توجه می باشد، نوع چینش درختان موجود در محوطه است که با ترتیب و بطور منظم قرار گرفته اند. باید گفت که پوشش طبیعی و جنگلی معمولاً و به طور طبیعی خودرو و نامنظم است که این مسئله را میتوان در تمامی پهنه های جنگلی بوضوح دید. 

یکی دیگر از موارد قابل تامل نوع درختان قطع شده و حتی درختانی که هنوز قطع نشده‌ و بنابر ادعا بر روی آنان علامت گذاری شده است تا بعداً قطع شود. آنچه که در تصویر مشاهده می شود به نظر میرسد تمامی درختان از نوع "کاج" هستند که این نوع درخت نیز نه تنها مربوط به پوشش گیاهی گیلان، بلکه کل پهنه البرز نیست و اگر هم در جایی این نوع درخت به عنوان پوشش گیاهی محافظت شده باشد از نوع کاشته شده خواهد بود. 

جنگل‌های گیلان نیز همانند دیگر نقاط جنگلی البرز شمالی که به جنگلهای هیرکانی نیز معروف هستند از نوع پهن‌برگ هستند که شامل ممرز (در ارتفاعات میان‌بند)، آزاد (در ارتفاعات متوسط)، انجیلی، توسکا، شمشاد، افرا، نم‌دار، نارون، زبان گنجشک، شاه بلوط و راش می‌شود که با مناطق دیگر متمایز است. 

البته مسئله مورد نظر نیازمند بررسی دقیق تر و اظهار نظر مسئولان و متولیان امر است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. 

چرایی قطع درختان شفارود از زبان شرکت شفارود

مدیرعامل شرکت سهامی جنگل شفارود درباره ادعا و دغدغه برخی شهروندان برای قطع درختان جنگل شفارود در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: قطع درخت در جنگل شفارود در راستای زارعت چوب انجام می‌شود و محوطه مورد نظر نیز عرصه زراعتی بوده و مشمول پوشش گیاهی بومی نمی‌شود.

مجید صفاری اظهار داشت: زمینی در جنگل شفارود وجود ندارد که برداشت چوب انجام گرفته باشد اما به جای آن کاشت صورت نگیرد. هر قسمتی از جنگل که در ارتباط با زراعت چوب برداشت می‌شود، همان سال درخت صنوبر، کاج و گونه‌های جنگلی مورد استفاده در زمینه زراعات کشت می‌شود.

مدیرعامل شرکت سهامی جنگل شفارود بیان داشت: هر موجود زنده یک عمر مفیدی دارد، درخت نیز اینگونه است باید برداشت انجام گیرد و به جای آن درخت دیگری کاشت شود.

وی با اشاره به قدمت بالای درخت‌های برداشت شده از جنگل شفارود در راستای زراعت چوب و حفاظت از جنگل اظهار داشت: این درختان قدمت ۳۰ تا ۴۰ ساله دارند در حالیکه در دنیا در دوره‌های ۱۰ ساله کاشت درخت را انجام داده و برداشت می‌کنند.

صفاری با بیان مزیت زارعت چوب خاطر نشان کرد: برای تامین چوب کشور باید به این سمت برویم و درختان را ۱۰ ساله کشت و برداشت کنیم و درختان کشت شده در مزارع مذکور همه از نوع صنعتی و مورد استفاده و نیاز صنایع سلولزی هستند که خوراک این شرکتها را تامین می کند.

زراعت چوب از طرح‌های سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور برای حفاظت از جنگل‌ها و منابع طبیعی است که با اجرای آن از تخریب جنگل ها جلوگیری می‌شود، این طرح با کاشت صنوبر علاوه بر حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار راهکار تامین مواد اولیه برای صنعت چوب است.

اایجاد فرصت‌های شغلی جدید، درآمدزایی برای جوامع محلی، استفاده از زمین‌های بایر، تامین مواد اولیه صنایع سلولزی، تامین نیاز صنایع چوبی کشور و احتیاج به واردات کمتر از جمله مزایای توسعه زراعت چوب عنوان می‌شود.

شرکت سهامی جنگل شفارود؛ مجری طرح جنگلداری

سرپرست معاونت امور جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان به خبرنگار ایرنا توضیح داد: شرکت سهامی جنگل شفارود مجری طرح جنگلداری است که از اواخر دهه ۴۰ و اوایل دهه ۵۰ این شرکت در غرب استان مجری طرح جنگلداری در مناطق جلگه ای و کوهستانی با (مساحت تحت حفاظت بالای ۱۵۰ هزار هکتار) بود. 

کامیار مرزبانی افزود: البته با ابلاغ طرح توقف بهره‌برداری از جنگل‌های شمال در سال ۹۶، با شرکت سهامی جنگل شفارود در بخش کوهستانی تسویه حساب انجام شد و به این ترتیب در جنگلداری کوهستانی قراردادی ندارد؛ ضمن اینکه منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان حفاظت از جنگل در حوزه کوهستان را انجام می‌دهد.

وی با بیان اینکه با شرکت سهامی جنگل شفارود در بخش جلگه‌ای قرارداد داریم، اظهار داشت: این شرکت از سال ۹۷ در قرارداد طرح جنگلداری جلگه ای بخش یک و ۲ گیسوم، بخش سه طولارود و بخش ۱۹ پیلمبرا در حوزه شهرستان رضوانشهر و تالش، حفاظت را بر عهده گرفته و در اجرای طرح زراعت چوب قرارداد ۱۰ ساله دارد.

سرپرست معاونت امور جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با اشاره به سال چهارم اجرای این طرح و با بیان اینکه شرکت سهامی جنگل شفارود بر اساس قرارداد تعهداتی دارد، اضافه کرد: تامین ۴۰ نیروی حفاظت در کوهستان "بخشی از نیروها" از جمله تعهدات این شرکت در قبال منابع طبیعی از محل طرح جلگه‌ای است.

مرزبانی با بیان اینکه شرکت سهامی جنگل شفارود علاوه بر این نیروهای حفاظتی، راهدار و نگهبان در طرح‌ها دارد، اظهار داشت: این شرکت موظف به حفاظت از جنگل بوده و هرگونه تخطی را باید سریع گزارش دهد.

وی با تاکید بر اینکه منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان نیز در چارچوب قرارداد با شرکت سهامی جنگل شفارود یک سری تعهداتی دارد، افزود: سالانه یک حجم چوب به این شرکت داده تا زراعت درختان صنوبر و کاج و برداشت آنان را داشته باشند.

ارایه پروانه قطع درخت به شرکت جنگل شفارود

سرپرست معاونت امور جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان همچنین با بیان اینکه پروانه قطع درخت توسط این اداره کل به شرکت سهامی جنگل شفارود داده می‌شود، افزود: هر سال مطابق برنامه، مجوز قطع درخت به این شرکت ارایه و نشانه‌گذاری‌ها برای برداشت و زراعت چوب از گونه‌های صنوبر و کاج انجام می‌شود.

وی اظهار داشت: تعهدات مجری طرح (شرکت سهامی جنگل شفارود) از سوی کارشناسان منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور کنترل و بررسی می‌شود و در صورت رضایت در انجام تعهدات، سازمان مجوز اجاره قطع درختان را می‌دهد.

مرزبانی در پایان خاطر نشان کرد: عملکرد شرکت سهامی جنگل شفارود تحت نظارت است و همه اقدامات بر اساس ضوابط و قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل ها انجام می شود.

استان گیلان به عنوان خطه سرسبز کشور دارای ۵۶۵ هزار هکتار جنگل و ۲۲۴ هزار هکتار مرتع است.